Cuộc cách mạng 4.0 cho thấy sự chuyển đổi nhanh chóng về công nghệ, các ngành công nghiệp cũng như các quy trình xã hội ở thế kỷ 21, nhờ vào sự liên kết chặt chẽ của internet kết nối vạn vật và hệ thống tự động hóa thông minh. Cách mạng 4.0 có thể sẽ mở ra một kỷ nguyên mới, không chỉ cho công nghiệp và kinh tế mà còn cho cả ngành giáo dục - một kỷ nguyên để thay đổi và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Bạn có tò mò công nghệ 4.0 trong giáo dục đã và đang được ứng dụng như thế nào? Liệu tác động của nó ra sao? Cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé!
Công nghệ 4.0 trong giáo dục là một xu hướng chuyển đổi mới trong phương pháp giáo dục hiện đại, ứng dụng những thành tựu của khoa học công nghệ có tính ưu việt cao vào trong công tác đào tạo, giảng dạy. Giáo dục trở thành một không gian mở mà mọi thứ được liên kết với nhau qua internet và công nghệ lưu trữ đám mây.
Các phương thức dạy và học đều tích hợp và ứng dụng công nghệ cao, ví dụ như:
Việc học tập và đào tạo áp dụng các kỹ thuật, công nghệ cao này với mục tiêu mang đến những hiểu biết liên ngành và kỹ năng quản trị thực tế để người học thích ứng trong một thế giới 4.0 (nơi con người quản trị máy móc và thiết bị một cách tự động hóa).
Có thể trước đây, để tìm kiếm một cuốn sách học thuật, bạn sẽ phải đến thư viện cách bạn hàng trăm cây số, nhưng giờ đây công nghệ 4.0 có thể mang thư viện đến nhà bạn chỉ trong 1 cú click chuột. Đó là một ví dụ thực tế và không hề xa lạ về ứng dụng mà công nghệ 4.0 đã mang lại trong giáo dục.
Những ứng dụng thực tế của công nghệ 4.0 trong giáo dục mà bạn có thể đã từng thấy nhưng chưa hề nghĩ đến, ví dụ như:
Sử dụng các phép toán và phân tích thông minh được lập trình sẵn để giáo viên có thể theo dõi và quản lý học sinh một cách chủ động, từ xa. Điều này thích ứng cho một không gian học tập mở mà sự giao tiếp giữa người học với người học, người học với giảng viên và các giảng viên với nhau không hề bị giới hạn.
Ví dụ như phần mềm giảng dạy trực tuyến hoặc lớp học ảo, phần mềm chấm điểm tự động… tạo hiệu quả cho việc giảng dạy trong một điều kiện không còn bị giới hạn bởi thời gian, địa điểm học tập hay thậm chí là những yếu tố như dịch bệnh.
Trong thời điểm dịch Covid-19, sức mạnh của công nghệ 4.0 trong giáo dục đã thực sự chứng minh tính ứng dụng của nó. Giai đoạn này, học sinh và giảng viên đã chuyển đổi sang sử dụng các phần mềm học tập trực tuyến, các hình thức thi cử cũng được thực hiện và quản lý qua mạng online và hầu hết thông tin được cập nhật qua website. Sau một thời gian áp dụng, việc chuyển đổi này vẫn đảm bảo việc giáo dục được xuyên suốt và có hiệu quả.
>>Tham khảo: Thiết kế phần mềm học tiếng Anh và các chức năng cơ bản phải có
Công nghệ 4.0 tác động mạnh mẽ bức tranh của thị trường lao động cũng như nguồn nhân lực. Với sự tự động hóa và công nghệ thông minh, một số ngành nghề trong tương lai sẽ dần bị đào thải và một số ngành nghề mới ra đời. Điều này đặt ra thách thức cho ngành giáo dục phải làm sao để thay đổi nội dung và phương pháp dạy học để đào tạo ra nguồn lực - đáp ứng được nhu cầu xã hội, thích nghi nhanh với môi trường công nghiệp năng động và biến đổi không ngừng.
Nếu như trước đây, việc học tập trung nhiều vào các kiến thức hàn lâm, thì giờ đây, công nghệ 4.0 biến việc học và đào tạo không chỉ phải có kiến thức cơ bản mà người học phải đảm bảo trang bị khả năng tự học và rèn luyện đa kỹ năng như: giao tiếp đa chiều, kỹ năng số và kết nối internet, kỹ năng quản trị và giải quyết xung đột… để bắt kịp nhịp độ và sự cạnh tranh của thị trường.
Phương pháp đào tạo và hình thức giảng dạy cập nhật xu hướng và đáp ứng những thay đổi của xã hội. Không còn là viết phấn hay dùng bút như khi xưa, giờ chỉ cần một chiếc máy tính có kết nối internet thì cả người học và giảng viên đã có thể thoải mái trao đổi thông tin cùng nhau.
Nội dung dạy được kết hợp thiết kế trải nghiệm trực quan với sự hỗ trợ của công nghệ thông minh. Người giảng dạy không chỉ đa dạng hóa cách truyền tải nội dung bài học mà còn giúp người học có một môi trường học tập thoải mái, sáng tạo hơn.
Chuyển đổi số 4.0 trong ngành giáo dục đã tiến triển ra sao?
Kiến thức không còn là những con chữ khô cứng trên trang giấy, nó có thể được giảng viên trực quan hóa qua các video sinh động, thú vị nhờ vào các phần mềm video, trình bày online như Google slide. Người học cũng có thể tìm thêm các kiến thức học qua một thư viện online hoặc nguồn học liệu mở trên Google.
Công nghệ 4.0 trong giáo dục đã giúp người học và cả người giảng dạy có thể tiếp cận với một nền giáo dục toàn diện.
Với những thay đổi nhanh chóng của công nghệ, giáo dục cũng thoát xác khỏi lớp vỏ cũ, thô cứng của những lý thuyết để trở nên mềm dẻo, linh hoạt và ứng dụng, bám sát với nhu cầu của thị trường hơn.
Một ví dụ rõ ràng về vai trò của công nghệ 4.0 trong giáo dục khiến nó thích ứng nhanh với những đổi thay, chúng ta có thể nhắc đến việc đào tạo và học tập trong đại dịch Covid-19, dù trong giai đoạn giãn cách xã hội nhưng nhờ hỗ trợ của mạng internet và các nền tảng học online như Zoom, Google meet… đã hỗ trợ tối đa cho người học và giảng viên có thể tiếp tục việc truyền đạt kiến thức và việc học hỏi không bị gián đoạn.
Công nghệ 4.0 trong giáo dục nói riêng và cuộc cách mạng lần thứ 4 đặt ra nhiều thách thức và cũng nhiều cơ hội cho tất cả chúng ta. Giờ đây, chúng ta có thể học hỏi ở bất cứ đâu, ở nhà, ở trường học và ở trên mạng internet.
Công nghệ 4.0 đã và đang thay đổi nền giáo dục hiện đại. Chúng ta sẽ tìm thấy những người thầy, người bạn trên một nền tảng ảo; chúng ta sẽ sử dụng những bài giảng số hóa thay cho những tấm bảng viết thông thường… Nhưng quan trọng hơn cả, giáo dục dưới thời công nghệ 4.0 đã và đang đào tạo ra những công dân toàn cầu với khả năng thích ứng với số hóa và công nghệ cao.